استفاده مجدد از بستر و اثرات افزودن مواد شیمیایی بر عملکرد جوجه های گوشتی و کیفیت بستر

به منظور بررسی تأثیر استفاده مجدد از بستر و افزودن مواد شیمیایی مختلف بر عملکرد، خصوصیات لاشه جوجه های گوشتی و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی بستر، آزمایشی با استفاده از 576 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 به صورت آزمایش فاکتوریل 3×2 در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 4 تکرار و 24 جوجه در هر پن به اجرا در آمد. تیمار ها شامل دو نوع بستر تازه و مجدد (هر دو کاه گندم) و دو ترکیب افزودنی شیمیایی شامل سولفات آلومینیوم و زئولیت در مقایسه با شاهد می باشد. عملکرد پرنده شامل وزن زنده، افزایش وزن، مصرف خوراک، ضریب تبدیل و درصد تلفات در پایان دوره تحت تأثیر معنی دار نوع بستر قرار نگرفت. در حالی که عملکرد پرنده تحت تأثیر معنی دار افزودنی شیمیایی و اثر متقابل نوع بستر × نوع افزودنی قرار گرفت (05/0>p). بالاترین مقادیر وزن زنده، افزایش وزن و خوراک مصرفی مربوط به بستر های عمل آوری شده با زئولیت بوده و پایین ترین ضریب تبدیل خوراک نیز در بستر های عمل آوری شده با زئولیت مشاهده گردید. عمل آوری بستر با سولفات آلومینیوم تأثیر چندانی بر صفات مربوط به عملکرد، نداشت. ph و رطوبت بستر تحت تأثیر معنی دار نوع بستر، افزودنی شیمیایی و اثر متقابل نوع بستر × نوع افزودنی قرار گرفت (05/0>p). به طوری که ph در تمامی هفته های دوره پرورش، و درصد رطوبت در هفته های اول و دوم دوره پرورش در بستر مجدد به طور معنی داری بالاتر از بستر تازه بود (05/0>p). همچنین پایین ترین ph مربوط به بستر های عمل آوری شده با سولفات آلومینیوم و پایین ترین درصد رطوبت مربوط به بستر های عمل آوری شده با زئولیت بود. آمونیاک متصاعد شده از بستر(ppm) در روز 21 تحت تأثیر نوع بستر، نوع افزودنی و همچنین اثر متقابل نوع بستر × نوع افزودنی قرار گرفت (05/0>p). به طوری که آمونیاک متصاعد شده از بستر مجدد به طور معنی داری بالاتر از بستر تازه بود (05/0>p). عمل آوری بستر با هر دو نوع افزودنی نیز کاهش معنی داری در تصاعد آمونیاک ایجاد کرد (05/0>p). در روز 42 تفاوتی در آمونیاک متصاعد شده از بستر بین هیچیک از تیمارهای آزمایشی مشاهده نشد. جمعیت باکتری های هوازی کل و کلی فرم ها (cfu/g) در روز 21 تحت تأثیر معنی دار نوع ماده بستری، افزودنی شیمیایی و اثرات متقابل نوع بستر × نوع افزودنی قرار گرفت (05/0>p). جمعیت باکتری های هوازی کل و کلی فرم ها در روز 21 در بستر مجدد به طور معنی داری بالاتر از بستر تازه بود. عمل آوری بستر با افزودنی ها باکتری های هوازی کل و کلی فرم ها را در 21 روزگی به طور معنی داری کاهش داد (05/0>p). ولی جمعیت باکتری های هوازی کل و کلی فرم ها در روز 42 تحت تأثیر معنی دار نوع بستر و افزودنی شیمیایی قرار نگرفت. عیار پادتن علیه گلبول قرمز گوسفند (srbc) و وزن اندام های لنفاوی بورس فابریسیوس و طحال در بین تیمار های آزمایشی اختلاف معنی-داری را نشان نداد. درصد شیوع زخم های سینه، کف پا و همچنین سوختگی مفصل خرگوشی تحت تأثیر نوع ماده بستری و افزودنی شیمیایی قرار نگرفت.